Cacıksever ekibi olarak yeni bir röportajla karşınızdayız. Bu röportajımızda Kadın Yazılımcı Topluluğu üyelerinden Elif T. Kuş Gülçin Yıldırım Bilge Aslan ile tüm sektörlerde olduğu gibi kadınların BT sektöründe yaşadıkları sorunlar üzerine konuştuk. Sadece yazılım sektöründe değil aslında diğer tüm sektörlerde kadınların gücünü ön plana çıkarmalı ve bu konuda elimizden geldiğince çaba göstermeliyiz. Haftalık olarak düzenlediğimiz Yazılımcı Salısı etkinliğimizde sizin de fark ettiğiniz gibi bugüne kadar kadın yazılımcı röportajımız olmamıştı. Bu noktadan sonra Kadın Yazılımcı Topluluğu’nun desteği ile kadın yazılımcı röportajlarına Yazılımcı Salısı etkinliğimizde daha çok yer vereceğiz. Bu bizim için çok sevindirici bir gelişme.
Cacıksever: Merhabalar Kadın Yazılımcı Topluluğu. Öncelikle böyle önemli bir konu hakkında bizim sorularımıza cevap verdiğiniz için teşekkürler. Sorularımıza başlamadan önce Kadın Yazılımcı Topluluğu hakkında bilgi verebilir misiniz?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Kadın Yazılımcı, yazılımcı ve yazılımcı adayları kadınlardan oluşan bir topluluktur. 2013?ün Aralık ayında Elif?in girişimi ile blog olarak başladı. Daha sonra Elif?in daveti ile çeşitli şirketlerde çalışan yazılımcı kadınlar olarak ilk kez 2014 Şubat?taki toplantımızdan sonra bir topluluğa dönüştük. Ağırlıklı olarak davet edildiğimiz etkinliklere konuşmacı olarak katılıyoruz, etkinliklerin özelliklerine göre teknik konuşmalar veya toplumsal/sosyal konuşmalar yapıyoruz. Önceliğimiz davet edildiğimiz üniversite etkinliklerinde yer almak, gerekirse organizasyonlarına yardımcı olmak ve mentörlük etmek üzerine olsa da grup olarak çeşitli etkinlikler (atölyeler, seminerler) düzenliyoruz.
Cacıksever: Bir bilinç oluşması açısından da teknik bilgi sahibi olmak açısından da çok yararlı bir topluluk. Peki, topluluğunuzun amaçları nelerdir ve bu amaçları gerçekleştirmek için neler yapıldığı hakkında bilgi verebilir misiniz?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Öncelikli amacımız kadın yazılımcıların görünürlüğünü ve bilinirliğini artırmak. Aynı zamanda kadın yazılımcı adaylarına ve özellikle İstanbul dışındakilere ilham vermek, motivasyonlarını ve kendilerine güvenlerini artırmak. Sektörde, üniversitelerde ve toplumda kadın yazılımcılara yapılan ayrımcılık ve önyargıları konuşmak ve farkındalık yaratmak. Ayrıca kadın yazılımcıların kendini ait hissedeceği bir haberleşme/iletişim ağı sağlamak ve topluluğun güçlenmesine katkıda bulunmak.
Amaçlarımız doğrultusunda ilgilendiğimiz teknik konular ve kadın yazılımcılar ile ilgili yazılar yazıyoruz. Üniversite ve liselerdeki kadın yazılımcı adaylarını etkinliklerde bir araya getirip topluluktaki rol modelleri ile tanışmalarına olanak sağlıyoruz. Kızlara etkinlik sonrasında da gerçekleştirecekleri projelerde ve/veya diğer konularda (sorularını cevaplayarak, fikir vererek vs) destek oluyoruz.
İletişim için bir eposta listesi yürütüyoruz. Bu liste üzerinden sektördeki kadın yazılımcı ihtiyacından dolayı bize ulaşan işverenler ile iş arayan kadın yazılımcıları buluşturuyoruz. İş ilanlarını siteden/sosyal medya hesaplarından/mail grubundan duyuruyoruz ve geri dönüşleri ulaştırıyoruz. Ayrıca kadın yazılımcıları ilgilendireceğini düşündüğümüz etkinlikleri ve eğitim imkanlarını duyuruyoruz.
Cacıksever: Neden kadınlara özel bir topluluk yapma ihtiyacı duydunuz?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Kadın yazılımcı genel olarak toplumda ve özel olarak bilişim sektöründe ve üniversitelerde gördüğümüz, tanık olduğumuz ve olduğunu bildiğimiz ayrımcı tutuma karşı yalnız olmadığımızı hatırlamak için kuruldu. Ayrımcılık olgusuna karşı bir araya gelmek tüm dezavantajlı gruplar için olağan bir durum. Biz de kadın yazılımcıların, bir araya gelerek dayanışma ve yardımlaşma sağlayabileceği bir platform oluşturmak istedik. Önyargıların yıkılması, daha yolun başında veya meslek seçimi öncesinde cesareti kırılan üniversite ve lise öğrencilerini sektöre kazandırmak açısından önemli. Kurduğumuz ağ ile birbirimize destek olmak, çalıştığımız süre boyunca başarılı bir şekilde yola devam etmemizi sağlamak ihtiyacı bu oluşumu doğurdu.
Cacıksever: Bu topluluk sayesinde kadınlarda kendi aralarında bir dayanışma için de olabilecekler. Anladığımız kadarı ile topluluk süreç içerisinde baya büyümüş. Bu büyüme umut verici. Topluluğunuzda hangi sektörden insanlar var hangi teknolojileri kullanıyorlar?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Hepimiz teknik işlerle uğraşan kadınlarız; aramızda yazılımcılar, veritabanı yöneticileri, sistem yöneticileri, güvenlikçiler var. Bilişim, telekom, bankacılık ve finans, eğitim sektörlerinde ve çeşitli startup?larda çalışan ve akademide olanlar var.
Aramızda birçok farklı sektörden arkadaşımız olduğu için çalıştığımız teknolojiler de çeşitlilik gösteriyor. Kulllandığımız yazılım ürünleri: Python/Django, Ruby/Rails, C, Java, C#/.NET, PostgreSQL, PL/SQL, Android, iOS, Linux ve Windows sistemleri.
Cacıksever: Sizin gibi takip ettiğiniz iletişimde olduğunuz kişiler yada gruplar var mı?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: GDG grupları, Pamukkale Üniversitesi Özgür Yazılım Topluluğu, Linux Kullanıcıları Derneği (LKD), İstanbul Php, Women Techmakers, Kadın Bilişimci gibi yazılım ve kadın grupları ile iletişimimiz var. Üniversitelerden Necdet Hoca ve 18 Mart Üniversitesi?ndeki öğrenciler, Boğaziçi Üniversitesi?nden Suzan Üsküdarlı ve Mustafa Akgül hocamız ile görüşüyoruz.
Cacıksever: Genel olarak teknoloji konusunda takip ettiğiniz başka topluluklar mevcut mu?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Kadın Yazılımcı grubu olarak, kendimizi geliştirmek ve bir grup olarak bizden çok daha önce kurulmuş ve aynı konular üzerine yoğunlaşan grupların deneyimlerinden faydalanmak adına takip ettiğimiz belli başlı gruplar ve siteler var.
Anita Borg Institute: 1987?de bilgisayar bilimci Anita Borg bilişimdeki kadınlar için bir dijital komunite başlattı. Günümüzde ABI 50?den fazla ülkedeki kadınlarla çalışıyor, lider akademik kuruluşlarla ve Fortune 500 şirketleri ile ortaklıkları bulunuyor. Anita?nın kuruluşta benimsediği amaç teknolojinin her alanında kadınların etkisini artırmak iken bu amaç zamanla kadınların dünyasında teknolojinin pozitif etkisini artırmaya dönüştü.
Learn IT Girl: Amacı, kadınların yeni bir programlama dilinde proje geliştirmesine yardımcı olmak olan bir topluluk. Kişiler, seçtikleri proje üzerinde çalışırlarken, onlara yardımcı olan birer mentörleri bulunuyor.
Geek Feminism: Takip ettiğimiz benzer birçok blok gibi, bu blok da geçek topluluklarda (bilim ve teknoloji, oyun vs.) kadınları desteklemek, cesaretlendirmek ve karşılaştıkları durumları (sorunları) tartışmak için mevcut. Çok güzel de bir wikileri bulunuyor: http://geekfeminism.wikia.com/wiki/Geek_Feminism_Wiki
Kadınlara kod yazmayı tanıtmayı ve sevdirmeyi amaçlayan Django Girls ve Rails Girls etkinlikleri, kadın Python?cuların bir araya geldiği Py Ladies toplulukları.
Cacıksever: Size göre ülkemizde kadınların yazılım sektöründeki sıkıntıları nelerdir? Sizce kadınların sektördeki durumu gelecekte nasıl olacak?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Kadın yazılımcıların kadın olmakla ilgili sıkıntıları çok değişken. Banka, telekom şirketleri gibi büyük firmaların IT departmanlarında çalışan kadın yazılımcılar doğrudan bir ayrımcılığa uğradıklarını hissetmeyebiliyorlar. Kişisel gözlemlerimize göre de çoğunlukla bu yerlerde kadın yazılımcı oranları da daha ufak şirketlere göre daha yüksek oluyor. Veya patronunun kadın ve erkek eşitliğine önem verdiği ufak şirketlerde çalışan kadın yazılımcıların görünürde ciddi bir sıkıntısı yok.
Duyduğumuz karşılaştığımız -kötünün iyisi cinsinden tepkilerden biri- kadınların işverenlerinden, yöneticilerinden ?Seninle tanışmadan önce kadınların iyi yazılımcı olmayacağını düşünmüyordum? şeklinde yorumlar.
Kadın yazılımcıların çokça söylediği başka bir şey kadın oldukları için erkeklerden daha iyi performans gösterme baskısı hissettikleri. Erkekler yapamayınca ?yapamadı?, ama kadın birşeyi yapamayınca ?kadın yapamadı? şeklinde bakılması. Kadınların da kötü yazılımcı olma hakkı var.
Nasıl çalıştığı https://xkcd.com/385/
Kadınlardan açıktan açığa ayrımcılık yapıldığını da duyuyoruz. Açıktan yapılan ayrımcılıktan mücadele etmesi daha zor olanı kapalı kapılar ardında yapılan ayrımcılık. 250 kişilik bir şirkette %30 civarında kadın varken 10 kişilik bir ekibin yöneticisi yüksek ihtimalle ayrımcıdır ama bunu dile getirmiyordur (ayrımcı olmayabilir de ama yakından bakmak gerekir). Ayrımcı bir yönetici kadınların cv?lerini daha eline aldığında eleyecektir. Gene eğer bir yöneticinin kafasında erkeklerden daha iyi yazılımcı olacağı fikri varsa performansı birbirine yakın elemanlarından erkek olanına şirket açısından stratejik önemi daha yüksek işler verecektir. Bunun sonucunda erkek ister istemez kadından önce yükselecektir.
Katıldığımız panellerden erkek yazılımcıların da anlattığı ayrımcılık örnekleri var. Şirketteki İK?cıların sistemci ararken ?Kadınlar mesaiye kalmaz? diyerek görüşmeye çağırmadıklarını anlattılar. İş arkadaşlarının ?kadınların yanında rahat küfür edemeyiz? diyerek kadın iş arkadaşı istemediklerini anlattılar.
Bu ve bunun gibi birçok hikaye duyduk. Elimizdeki bilgiler daha çok anekdot niteliğinde. Aslında sektördeki durumla ilgili araştırmalara ve bilgiye ihtiyacımız var. Sektördeki teknik pozisyonlardaki kadın erkek oranını ve bu oranın genel ortalamaya göre durumunu bile bilmiyoruz aslında.
Umuyoruz ki, tüm bu önyargılar kırır; profesyonel, işinde iyi ve yetkin kadınların sektörde daha çok yer bulur. Sayıların da artmasıyla bizim gibi topluluklara ihtiyaç duyulmadığı bir gelecek hayal ediyoruz.
Cacıksever: Türkiye?deki yazılım sektöründe kadınların durumunu diğer ülkelere kıyasla nasıl yorumluyorsunuz?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Kişisel deneyimlerimizden sektörümüzdeki kadınların durumunu umut verici buluyoruz. Yurt dışında çalışan ve oradaki projelere ve etkinliklere katılan arkadaşlarımızla durumu karşılaştırdığımızda Avrupa?da da ayrımcı tutumun halen epey güçlü olduğunu görebiliyoruz. Türkiye?deki karşılaştırmayı büyük şehirlerden özellikle İstanbul?dan yapacak olursak durum çok daha iyi. Üniversitelerde kadın erkek dağılımı arasında uçurum yok, etkinliklerde kadın katılımcı oranları epey iyi ve bunun zamanla daha da gelişeceğini öngörüyoruz. Elimizde yeterli veri olmadığından, bu konudaki araştırmaların yapılması daha net öngörülerde bulunmamızı sağlayacaktır.
Cacıksever: Yazılım temalı, Türkiye’ de yeterince etkinlik yapılıyor mu? Katıldığınız / Katılacağınız paylaşır mısınız?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: İlk katıldığımız etkinlik DevFest Women 2014 etkinliği oldu. Aramızdan iki kişi konuşmacı olarak katıldı. Özgür Yazılım Günleri 2014?de stand açtık. GDG Istanbul ile ortak etkinlikler yaptık.
Amaçlarımız arasında kadın yazılımcı adaylarına ilham vermek olduğu için üniversite etkinliklerine önem veriyoruz. Katıldığımız etkinlikler şöyle: Pamukkale Üniversitesi Women Developer?s Day?e katıldık. WTK İzmir, Yalova Üniversitesi Bilişim Zirvesi, Süleyman Üniversitesi Dev Woman, Fatih Üniversitesi ACM Woman, Eskişehir DevFest Student 2014, Eskişehir DevFest Women 2014, Anita Borg Etkinliği 2015, Php Konf 2015, Agile Turkey Summit, Aralık 2015?deki inet-tr konferansı. Davet edildiğimiz etkinliklere gitmeye çalışıyoruz.
Buna ek olarak kendi yaptığımız etkinlikler var. Android Atölyesi, Ekim 2014?te Teknolojinin Kadınları, Aralık 2015?te Garaj ve Boğaziçi Üniversitesi?nden gönüllülerle yaptığımız Django Girls etkinliği.
Şubat ayında da bir tanışma toplantımız olacak. Etkinliğimiz hem kadınlara hem erkeklere açık: https://www.eventbrite.com/e/kadn-yazlmc-tansma-toplants-tickets-21004645460
Katıldığımız etkinliklerin duyurularını ve etkinlik sonrası izlenimlerimizi de blog yazısı olarak yazıyoruz.
Etkinlik duyuruları için: http://www.kadinyazilimci.com/category/kadin/duyuru/
Etkinlik sonrası izlenimlerimiz için: http://www.kadinyazilimci.com/category/kadin/kisisel-deneyimler/
Cacıksever: Sizce akademik eğitimin iş hayatına katkısı ne orandadır?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Diplomanız sektöre kabulünüzü kolaylaştırsa da yazılım sektörü için zorunlu değil.
Temel bilimler ve mühendislik eğitimlerinde edinilen problem çözme, analitik düşünme yetilerinin pek çok iş için gerekli olduğunu düşünürsek, yazılım için de bu durum çok farklı değil.
Akademik eğitim iyi bir yazılımcı olmak için şart değil. Ama bilgisayar bilimlerinin konusu olan çalışmalarda önemi büyüktür. Belirli bir disiplin içinde çalışmanın ve araştırma yapmanın öğrenilmesi açısından da faydalı.
Cacıksever: Yazılım dünyasında yer almayı planlayan gençlere özellikle genç kadınlara önerileriniz nelerdir?
Kadın Yazılımcı Topluluğu: Yazılım dünyasında yer almak isteyen herkese blokların, mail listelerinin takibinde olarak bağlarını hiç koparmamalarını tavsiye ediyoruz.
Yeni bir şeyler öğrenirken küçük projeler geliştirerek, bilgilerini uygulayarak öğrenmelerini öneriyoruz. Özellikle açık kaynaklı projelerde birçok geliştiriciye ihtiyaç duyuluyor. Kod yazarak, belge geliştirerek, hata bildirerek birçok projeye destek verebilirler.
Özellikle hevesli olduğu halde geride duran genç kadınlara denemekten korkmamalarını, vazgeçmemelerini öneriyoruz. Bizim gibi gruplarla iletişim kurmaktan çekinmesinler. Biz işlerimizi seviyoruz ve bu alanda ilerlemekten memnunuz. Şunu hatırlatalım ki biz yaptık siz de yapabilirsiniz.
Öncelikle kadınların başta da belirttiğimiz gibi tüm sektörlerde eşit haklara sahip olacağı bir dünya düşlemeliyiz. Bu konuda Kadın Yazılımcı Topluluğu‘nu yapmış olduğu çalışmalar için tebrik ediyoruz. Bizimle yapmış oldukları röportaj ile bizimle paylaştıkları bu güzel düşünceleri sitemizde yayınlamaktan mutluluk duyuyoruz.
